Użytkowników Online |
Gości Online: 1
Brak Użytkowników Online
Zarejestrowanch Uzytkowników: 1
Najnowszy Użytkownik: tj
|
|
|
„Z doświadczeń pracy nauczyciela w klasach łączonych I-II-III w Zespole Szkół Specjalnych” - Grażyna Sawicka |
Jestem nauczycielką z osiemnastoletnim stażem pracy w szkolnictwie specjalnym. Z najmłodszymi dziećmi w klasach łączonych pracuje już 5 lat. Praca w klasach I-III, a tym bardziej z dziećmi mającymi duże trudności w nauce (upośledzenie umysłowe) jest bardzo trudna. Wymaga wielkiego zaangażowania nauczyciela i stosowania różnorodnych form, metod i środków na lekcji. Treści programowe muszą być realizowane tak, aby można było w toku pracy uczniów dokonać analizy poznawanych faktów i zjawisk w różnych aspektach (polonistycznym, matematycznym, społeczno-przyrodniczym, plastyczno-technicznym i zdrowotno-ruchowym).
Jeśli w zespole klasowym znajdują się dzieci na różnym poziomie nauczania i z bardzo różnymi możliwościami intelektualnymi – to praca ta jest jeszcze trudniejsza. Moim zadaniem było poszukać najbardziej optymalnego wyjścia z sytuacji. Myślę, że udało mi się to zrobić.
Uczniowie trafiający do naszej szkoły mają za sobą pewne doświadczenia szkolne. Często zbudowały one wizerunek dziecka ,,gorszego”, ucznia nie wierzącego w swoje możliwości, niechętnie uczęszczającego na zajęcia szkolne. W naszej klasie uczniowie szybko zapominają o tych doświadczeniach. Przychodzą do szkoły chętnie, na lekcjach twórczo pracują i oczekują zindywidualizowanych zadań domowych. W zespole klasowym panuje atmosfera ,,rodzinna”. Uczniowie nie mają sztucznego podziału na klasy. Pracują według możliwości psychofizycznych.
Każdy dzień rozpoczynamy od wspólnego śniadania i swobodnych rozmów - jak minął dzień poprzedni. Pozwala to dzieciom poczuć się bezpiecznie, uczy wypowiadania się na temat własnych przeżyć i doświadczeń życiowych. Omawiamy w tym czasie pogodę (zaznaczamy w kalendarzu pogody), obserwujemy przyrodę za oknem, podlewamy kwiaty w klasie, sprzątamy ze stolików po śniadaniu, myjemy zęby i sprawdzamy listę obecności. Lista obecności w ciągu roku szkolnego zmienia swój wizerunek. Początkowo każde dziecko ma swój znaczek, który odszukuje. Później znaczek ten rysuje w zeszycie. Po pewnym czasie znaczki zastępują etykiety z pierwszą literą imienia, po czym jest to całe imię. Z kolei etykietę zastępuje umiejętność zapisania swojego imienia na tablicy lub w zeszycie. Rytuał w klasie stanowi także zaznaczanie daty i pogody w zeszytach. Codziennie powtarzamy dni tygodnia, zastanawiamy się jaki dzień był wczoraj, jaki jest dziś i jaki będzie jutro. Wszyscy uczniowie posiadają zeszyty formatu A-4, które zastępują nam podręczniki (od kilku lat podręczniki do klas najmłodszych nie są drukowane). Każdy uczeń posiada teczkę, do której wkłada kartki z tekstem do czytania. Ma też zeszyt do liczenia i zeszyt do ćwiczeń w pisaniu. Trzy razy w tygodniu na pierwszej godzinie lekcyjnej dzieci uczestniczą w ćwiczeniach Dennisona prowadzonych przez osobę z przygotowaniem w tym zakresie. Ćwiczenia te bardzo pozytywnie wpływają na uczniów, poprawiają koordynację ruchową, utrwalają prawą i lewą stronę ciała. Dwa razy w tygodniu ćwiczymy obliczenia ,,pamięciowe” w zakresie 10. Jest to ulubiona zabawa edukacyjna. Po kilku miesiącach systematycznych ćwiczeń-zabaw, uczniowie uzyskali zaskakujące rezultaty. Większość dzieci zna monografie liczb w zakresie 10. Metoda ośrodków pracy, którą stosuję na zajęciach, bazuje na naturalnych zainteresowaniach dziecka otoczeniem. Zajęcia z poszczególnych ,,przedmiotów” przeplatają się i uzupełniają tworząc całość, a nauczyciel może nimi gospodarować dowolnie w czasie. Pozwala ona jednocześnie wykorzystywać w procesach poznawczych doznania zmysłowe. Uczniowie na lekcjach zdobywają podstawowe wiadomości o życiu społecznym i przyrodniczym najbliższego otoczenia. Uczą się czytać i pisać oraz wypowiadać. Wykonują podstawowe działania arytmetyczne, poznają figury geometryczne. Ćwiczą posługiwanie się prostymi narzędziami i przyborami plastycznymi. Od stopnia opanowania umiejętności wypowiadania, czytania i pisania, w dużej mierze zależą wyniki osiągane przez uczniów w innych przedmiotach w ciągu całej nauki szkolnej.
Warunkiem osiągania pozytywnych wyników jest również dobra współpraca szkoły z domem rodzinnym. Znajomość warunków domowych dziecka i nastawienia rodziców do osiągnięć dziecka, to podstawowe zadania nauczyciela-wychowawcy.
W praktyce pedagogicznej zastosowałam kilka razy w roku szkolnym lekcje otwarte dla rodziców. Obserwując dziecko w klasie, na tle innych (również z deficytami i ograniczonymi możliwościami) rodzice widzą osiągnięcia swojego dziecka, zapoznają się z metodami pracy nauczyciela na lekcji. Na zebraniach po lekcjach, uzyskują informacje co i jak robić z dzieckiem w domu, spotykają się ze specjalistami, takimi jak psycholog i pedagog szkolny.
Uczniowie wszystkich trzech klas pracują na tym samym materiale tematycznym. Różnią się tylko zadania dla poszczególnych dzieci. Każdego dnia uczniowie przeprowadzają podczas zajęć ćwiczenia z zakresu analizy i syntezy wzrokowo-słuchowej, utrwalają podział wyrazów na głoski i sylaby.
Praca z tekstem przebiega na trzech różnych poziomach. W czasie zajęć cichych – kształtnego pisania, opracowujemy teksty w grupach. Uczniowie posiadający umiejętność czytania – odczytują teksty i przeprowadzają wyznaczone ćwiczenia. Często układają zdania z rozsypanki wyrazowej lub wyrazy z sylab czy pojedynczych głosek (w zależności od możliwości uczniów).
Program w klasach I-III jest zbudowany koncentrycznie – te same zagadnienia rozszerzane są o nowe treści w następnych klasach. Według tych zagadnień stawiam wymagania dla poszczególnych uczniów w klasach. Tematykę zaś określam tak, aby zapewnić maksimum korzyści dla ogólnego rozwoju każdego dziecka w klasie. Dziecko upośledzone umysłowo ma trudności ze spostrzeganiem, reagowaniem, rozumieniem i kojarzeniem. Procesy te ułatwiają często realizowanie wycieczki tematyczne. Uczniowie stykają się z naturalną sytuacją. Uczą się patrzeć, kojarzyć, kształtować właściwe pojęcie o otaczającym świecie. Dziecko na tym poziomie rozwoju myśli w sposób konkretno-obrazowy. Z uwagi na to uczniowie muszą działać i w wyniku tego poznawać otaczający świat. Ważne, aby to poznawanie było wielozmysłowe. Rola nauczyciela sprowadza się kierowania obserwacją podczas wycieczek. Obserwacja ta budzi aktywność, stanowi podstawę do ćwiczeń w mówieniu, pisaniu liczeniu i twórczości artystycznej. Pozwala na konkretyzację wiedzy, pewne wyogólnienie, utrwalanie i pogłębianie zebranych obserwacji, doświadczeń i przeżyć.
Podczas pobytu w szkole dzieci uczą się i wychowują się jednocześnie. W zespole klasowym muszą być aktywni, koleżeńscy i tolerancyjni. Uczą się współpracy w grupie i poczucia odpowiedzialności za podejmowane decyzje.
Realizacja zajęć odbywa się w oparciu o cele edukacji zintegrowanej mające wspomagać wszechstronny i harmonijny rozwój ucznia zgodnie z wytycznymi programu nauczania dla I etapu edukacyjnego klasy I-III.
Są to szczególnie:
1. Hasło programowe: ,,Usprawnianie, korygowanie i kompensowanie zaburzonych funkcji dziecka, jak również rozwijanie jego zdolności i zainteresowań.”
Zagadnienia do realizacji:
- Zapewnienie poczucia bezpieczeństwa, akceptacji, życzliwości i przynależności do wspólnoty klasowej i szkolnej.
- Budzenie wiary we własne możliwości.
- Dostosowanie wymagań edukacyjnych do aktualnej diagnozy psychologiczno-pedagogicznej i możliwości dziecka.
- Systematyczne prowadzenie zajęć wyrównawczych i rewalidujących.
- Kształtowanie równowagi emocjonalnej dziecka.
2. Hasło programowe: ,,Kształtowanie umiejętności umożliwiających zdobywanie wiedzy, takich jak: słuchanie, mówienie, pisanie, czytanie, rachowanie, obserwowanie, odtwarzanie i tworzenie.”
Zagadnienia do realizacji:
- Umiejętność uważnego słuchania wypowiedzi nauczyciela i kolegów z klasy
- Uczenie poprawnej wymowy i wyrażania swoich myśli w zdaniu
- Wzbogacanie czynnego i biernego słownictwa
- Kształtowanie umiejętności obserwacji
- Rozwijanie percepcji słuchowej (ćwiczenia słuchu fonematycznego), percepcji słuchowo-wzrokowej i koordynacji wzrokowo-ruchowej
3. Hasło programowe: ,,Kształtowanie prawidłowej postawy społecznej”
Zagadnienia do realizacji:
*
Kształtowanie prawidłowych zachowań wobec ludzi *
Rozwijanie poczucia przynależności do społeczności klasowej, szkolnej i lokalnej *
Wdrażanie do twórczego, prawidłowego rozwiązywania problemów życia codziennego *
Uwrażliwianie na poszanowanie symboli i tradycji regionalnych i narodowych
4. Hasło programowe: ,,Uwrażliwianie na piękno środowiska przyrodniczego i kulturowego”
Zagadnienia do realizacji:
*
Właściwy stosunek do zwierząt i roślin *
Dbanie o środowisko naturalne *
Uwrażliwianie na piękno kultury i sztuki regionu *
Wdrażanie do obsługi podstawowych urządzeń technicznych *
Rozwijanie aktywności muzyczno-rytmiczno-ruchowej *
Poznawanie sztuki (praktyczne działanie)
5. Hasło programowe: ,,Uświadomienie konieczności dbania o zdrowie, higienę i bezpieczeństwo”
Zagadnienia do realizacji:
- Troska o zdrowie fizyczne (właściwe gospodarowanie czasem, aktywny wypoczynek)
- Rozwijanie sprawności fizycznej
- Wyrabianie nawyków higienicznych i żywieniowych
- Uwrażliwianie na bezpieczeństwo (unikanie zagrożeń)
I etap edukacyjny (kształcenie zintegrowane) obejmuje okres trzech lat. Dominują w tym czasie metody edukacji o charakterze zabawy, które mogą być stosowane do wprowadzania szkolnych form pracy. Współpraca uczniów z nauczycielem w procesie edukacji jest niezbędna do osiągania pozytywnych rezultatów. W klasie I - III, w której pracuję, dzieci czują się bezpiecznie i chcą się uczyć. Pozwala to uczniom indywidualnie do możliwości osiągać postępy szkolne.
|
|
|
Logowanie |
Zapomniane hasło? Wyślemy nowe, kliknij TUTAJ.
|
|
|